مجله بخارا که تا کنون شب هایی همچون شب بهرام بیضایی ، نصرت کریمی ، دکتر هوشنگ کاووسی و منوچهر طیاب را در بزرگداشت هنرمندان سینمای ایران برگزار کرده ، شصت و چهارمین شب خود را به «فرهاد ورهرام » مستند ساز برجسته ایران اختصاص داد.این مراسم عصر روز یکشنبه شانزدهم تیرماه با همکاری مرکز هنرپژوهی نقش جهان در محل این مرکز برگزار شد.مجله بخارا که تا کنون شب هایی همچون شب بهرام بیضایی ، نصرت کریمی ، دکتر هوشنگ کاووسی و منوچهر طیاب را در بزرگداشت هنرمندان سینمای ایران برگزار کرده ، شصت و چهارمین شب خود را به «فرهاد ورهرام » مستند ساز برجسته ایران اختصاص داد.این مراسم عصر روز یکشنبه شانزدهم تیرماه با همکاری مرکز هنرپژوهی نقش جهان در محل این مرکز برگزار شد.در ابتدای این مراسم ، علی دهباشی با موضوع « ورهرام و سینمای مستند » سخن خود را چنین آغاز کرد :« فرهاد ورهرام متولد ۱۳۲۷ در بروجرد است. به علت حرفه پدر که از نخستین فارغ‌التحصیلان مدرسه فلاحت دوره «رضاشاه» بود که بعدها به مدرسه کشاورزی تبدیل شد. در نهاوند ساکن شدند. به علت محیط فرهنگی خانوادگی ورهرام نوجوان و بعد جوان، گام‌های اندیشیدن و چون و چرا کردن را سریع طی کرد. علایق اولیه ورهرام به سینما از سینمایی در بروجرد به‌نام «سینما داریوش» آغاز می‌شود. در آن سینما آثار منتخب تاریخ سینما از سینمای ایتالیا گرفته تا سینمای امریکا و آلمان و فرانسه به نمایش گذاشته می‌شود. خلاصه آن‌که فرهاد ورهرام پس از دیپلم به تهران می‌آید و در کنکور مدرسه عالی سینما تلویزیون شرکت می‌کند. اما مسئله داشتن کارت پایان خدمت او را راهی سربازی می‌کند. در مهر ماه ۱۳۴۷ به عنوان سپاهی ترویج و آبادانی به سنندج می‌رود. در همه این سال‌ها فعالیت‌های فرهنگی زمینه‌ی زندگی ورهرام است. در همین سال‌هاست که با فریدون رهنما آشنا می‌شود و در هیئت یک بازیگر در نقش صنعتگر در فیلم «پسر ایران از مادرش بی‌خبر است» ایفای نقش می‌کند. و بعد در کنکور مدرسه عالی تلویزیون پاسخ مثبت می‌گیرد. و چند سال بعد است که یعنی در سال ۱۳۵۳ آشنایی دکتر افشار نادری اتفاق می‌افتد که زمینه‌ساز یک جریان عمده در کارهای ورهرام تا کنون است. از مسئولیت واحد فیلم و عکس در بخش مردم‌شناسی مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران آغاز می‌شود و در سال‌های بعد مسؤول واحد فیلم و عکس و دستیار تحقیق در مؤسسه پژوهش‌های دهقانی و روستایی ایران. و در سال‌های بعد مسئولیت واحد فیلم و عکس و کارشناس تحقیق در مرکز تحقیقات روستایی و اقتصاد کشاورزی.بخشی از زندگی ورهرام به تألیف و تحقیق گذشته است که به چند نمونه آن اشاره می‌کنم : ۱۳۵۶ ـ مونوگرافی «انگور دیم در بوشهر» به عنوان دستیار تحقیق، مؤسسه پژوهش‌های دهقانی و روستایی ایران. ۱۳۵۸ ـ ۱۳۵۷ ـ مطالعه «صید سنتی در ساحل دریای عمان»، تحقیق برای فیلم به عنوان محقق، مؤسسه پژوهش‌های دهقانی وروستایی ایران. ۱۳۶۰ ـ مطالعه «صید سنتی درساحل خلیج فارس» به عنوان محقق، مرکز تحقیقات روستایی و اقتصاد کشاورزی. ۱۳۶۲ ـ مونوگرافی «هور دورق» (تالاب شادگان)، تحقیق برای فیلم، به عنوان محقق. ۱۳۶۳ ـ ۱۳۶۲ ـ بررسی «شیوه‌های تولید برنج در استان‌های گیلان و مازندران»، به عنوان محقق، مرکز تحقیقات روستایی و اقتصاد کشاورزی. ۱۳۶۶ ـ ۱۳۶۵ ـ مونوگرافی «کوچ ایل بختیاری »، تحقیق برای فیلم، به عنوان محقق، دفتر مطالعات هامون، سازمان برنامه و بودجه کل کشور. ۱۳۶۹ ـ ۱۳۶۸ ـ مونوگرافی «چگونگی استقرار چادرهای عشایر قشقایی در گرمسیر و سردسیر»، به عنوان محقق، دفتر مطالعات هامون، سازمان برنامه و بودجه کل کشور. ۱۳۶۸ ـ مونوگرافی «برگزاری مراسم شتر کشی در کاشان»، تحقیق برای فیلم، به عنوان محقق. ۱۳۷۳ ـ مونوگرافی «روستای اورامان تخت و برگزاری مراسم پیر شالیار»، تحقیق برای فیلم، به عنوان محقق، دفتر مطالعات هامون، سازمان برنامه و بودجه کل کشور. ۱۳۷۳ ـ گزارشی از «ترکمن‌های ایرانی»، تحقیق برای فیلم، به عنوان محقق. ۱۳۷۴ ـ «مرگ کوچ» گزارشی از ایل بختیاری، تحقیق برای فیلم به عنوان محقق. ۱۳۷۷ ـ «درختان مقدس»، تحقیق برای فیلم، به عنوان محقق. ۱۳۷۸ ـ گزارشی درباره سفرنامه «آلفونس گابریل» سیاح اتریشی به نام «عبور از صحاری ایران، تحقیق برای فیلم. ۱۳۸۳ ـ ۱۳۸۲ ـ بازنویسی یک سفرنامه، درباره کویرهای ایران. در زمینه‌ی فیلم کارنامه‌ی ورهرام درخشان است و فهرست بلندی از کارهای او را در دست داریم که به چند نمونه از آثار سینمایی‌اش اشاره می‌کنم : ۱۳۵۵ ـ فیلم «گلاب» مستند به عنوان فیلمبردار، ۱۶ میلیمتری، رنگی، ۱۷ دقیقه، کارگردان نادر افشار نادری، تهیه‌کننده مؤسسه پژوهش‌های دهقانی و روستایی ایران. موضوع فیلم: تولید گلاب به شیوه سنتی در قمصر کاشان. ۱۳۵۶ ـ فیلم «نخل» مستند، به عنوان فیلمبردار و کارگردان، ۱۶ میلیمتری، ۱۷ دقیقه، تهیه‌کننده: مؤسسه پژوهش‌های دهقانی و روستایی ایران. موضوع فیلم: برگزاری مراسم تاسوعا و عاشورا در روستای تاریخی «ابیانه» در اطراف نطنز. ۱۳۵۸ ـ فیلم «بازار در اردهال» مستند، به عنوان محقق و کارگردان، ۱۶ میلیمتری، رنگی، ۳۰ دقیقه، تهیه‌کننده: شبکه دوم تلویزیون ایران. موضوع فیلم: برگزاری مراسم قالی شویان در مشهد اردهال از توابع کاشان و برپایی بازاری موقت به مدت دو روز در حاشیه مراسم. ۱۳۶۱ ـ فیلم «دانه‌های روغنی» مستند، به عنوان محقق، ۱۶ میلیمتری، رنگی، ۴۵ دقیقه، تهیه‌کننده: شبکه دو تلویزیون ایران. موضوع فیلم: کشت دانه‌های روغنی در استان‌های شمالی ایران. ۱۳۶۴ ـ ۱۳۶۳ ـ فیلم «گاز، آتش،باد» مستند، به عنوان عکاس و دستیار کارگردان، ۱۶ میلیمتری، رنگی، ۴۵ دقیقه، کارگردان کامران شیردل، تهیه‌کننده وزارت نفت. موضوع فیلم: هدر رفتن گازهای حاصل از استخراج نفت و یافتن راه حل برای این معضل. ۱۳۶۵ ـ فیلم « آبگینه» مستند، به عنوان محقق، کارگردان و فیلمبردار، ۱۶ میلیمتری، رنگی، ۴۵ دقیقه، تهیه‌کننده: فرهاد ورهرام. موضوع فیلم: کارگران یک کارگاه شیشه‌گری در جنوب تهران. ۱۳۶۷ ـ ۱۳۶۶ ـ فیلم «تاراز»، مستند، به عنوان محقق و کارگردان، ۱۶ میلیمتری، رنگی، ۷۰ دقیقه، تهیه‌کننده: فرهاد ورهرام. موضوع فیلم: زندگی چند خانوار عشایر بختیاری در گرمسیر، مسیر کوچ و سردسیر. ۱۳۷۰ ـ فیلم «قتل شتر» مستند، به عنوان محقق و کارگردان، ۱۶ میلیمتری، رنگی، ۳۰ دقیقه، تهیه‌کننده: دفتر فیلم رسانه، پویا و فرهاد ورهرام. موضوع فیلم: برگزاری مراسم عید قربان در یکی از محلات قدیمی شهر کاشان ۱۳۷۴ ـ ۱۳۷۳ ـ فیلم «عروسی مقدس» (عروسی پیر شالیار)، مستند، به عنوان محقق و کارگردان، ۱۶ میلیمتری، رنگی، ۷۳ دقیقه، تهیه‌کننده: مرکز تهیه فیلم‌های مستند علمی اتریش با همکاری موزه مردم‌شناسی وین. موضوع فیلم: برگزاری مراسم سالگرد عروسی پیری افسانه‌ای در روستای اورامان تخت در استان کردستان. ۱۳۷۷ ـ باغ‌های زیرزمینی، به عنوان محقق و کارگردان، ویدیو، ۱۵ دقیقه. موضوع فیلم: درباره درخت‌های انگور که در زیر زمین کشت می‌شوند. ۱۳۷۸ ـ ۱۳۷۷ ـ فیلم «یاد و یادگار» مستند به عنوان محقق و کارگردان همراه با مصطفی رزاق کریمی، ۳۵ میلیمتر، رنگی، ۹۰ دقیقه، تهیه‌کننده شبکه سحر سیمای جمهوری اسلامی ایران. موضوع فیلم: گذری بر هنر در ایران از دوران غارنشینی تا حال. ۱۳۷۸ ـ فیلم «آسمان» مستند، به عنوان محقق و کارگردان همراه با مصطفی رزاق کریمی، ۳۵ میلیمتر، رنگی، ۱۴ دقیقه، تهیه‌کننده شرکت هواپیمایی آسمان. زمینه‌ی دیگر کارهای ورهرام عکاسی است که خود فصل خاصی است. که به چند نمونه اشاره می‌کنم. این موارد نمونه‌هایی است که به صورت نمایشگاه عکس از آثار فرهاد ورهرام برگزار شده است: ۱۳۵۷ ـ زلزله طبس، دانشگاه تهران ۱۳۶۶ ـ کوچ ایل بختیاری، موزه‌ی هنرهای معاصر تهران. ۱۳۶۸ ـ انسان، طبیعت، معماری، وزارت کشاورزی، تهران. ۱۳۶۹ ـ صیادی در ایران، تهران. ۱۳۶۹ ـ عشایر بختیاری، شهرکرد. ۱۳۷۰ ـ مردم ایران ـ رنه انیستیتو، وین. ۱۳۷۰ ـ انسان، طبیعت، معماری، انستیتو آسیایی و آفریقایی، گراتس، اتریش. ۱۳۷۱ ـ طبیعت ایران، انستیتو آسیایی و آفریقایی، گراتس، اتریش. ۱۳۷۲ ـ کردستان ــ پولی کالج، وین. ۱۳۷۲ ـ ایل راه، کوچ ایل بختیاری، قصر کورنبرگ، گراتس، اتریش. ۱۳۷۳ ـ عشایر بختیاری، پاله پالفی، وین. ۱۳۷۳ ـ ایل راه، موزه مردم‌شناسی وین. ۱۳۷۶ ـ کویر، گالری هفت ثمر، تهران. ۱۳۷۷ ـ عشایر بختیاری، ام ـ کا ـ دو، پاریس. ۱۳۸۱ ـ دست‌بافته‌های عشایر، پاله پالفی، وین. ۱۳۸۲ ـ دریای گمشده (کویرهای ایران)، گالری اینترکپی، وین. ۱۳۸۲ ـ احساسات ایرانی، موزه کوارتیه، وین. ۱۳۸۲ ـ نمایشگاه عکس، انستیتو آسیایی آفریقایی، گراتس، اتریش. همچنین باید در این‌جا اشاره کنم که آثار سینمایی فرهاد ورهرام در موزه مردم‌شناسی پاریس، موزه مردم‌شناسی وین، فستیوال مردم‌شناسی جهان سوم در فرایبورگ، فستیوال مردم‌شناسی در هلسینکی، خانه سینمای تهران، انجمن فرهنگی ایران و فرانسه، و بیست و دو مرکز فرهنگی داخلی و خارجی به نمایش درآمده است. آن‌چه که عرضه شد نگاهی گذرا به کارنامه‌ی هنری فرهاد ورهرام بود. و بیشتر به قصد یادآوری یک زندگی پر از کوشش و تلاش مردی که به تاریخ، فرهنگ و جغرافیای سرزمینش عشق می‌ورزد. بدون شک سینمای مردم‌شناسی ایران وامدار فرهاد ورهرام است. شاید چندین جلسه این گونه بتواند اهمیت آثار ورهرام را در حوزه سینمای مردم‌شناسی نشان دهد.»پس از سخنان علی دهباشی ، مستند «عروسی مقدس» (عروسی پیر شالیار)، از مجموعه مستندهای تحقیقی ورهرام به نمایش درآمد که پس از آن دکتر کتایون مزداپور به بررسی « سینمای مردم شناس ورهرام » پرداخت.
« آثار آقای ورهرام در آنِ واحد، دارای دو بُعد هنری و علمی است. ارزش هنری آن موجب می‌شود که تَرازِ پژوهندگی و دانشیِ آن بهتر نمایان شود و تحقیقی دلنشین و زیبا حاصل آید. بر اثر دقتی که در این دستاوردهای بزرگ هست، سرزمین ایران را می‌توانیم بهتر بشناسیم. از این‌جا است که شناخت ایشان از گوشه و کنار این خطّه‌ی وسیع، با تنوع جغرافیایی و اقوام و مردمی گوناگون، ما را به شناخت بهتر فرهنگ ایرانی راهبر می‌شود. آداب و رسوم و فولکلور ضمن دگرگونی دائمی، در مواردی بسیار، در طی تاریخ ثابت می‌ماند. آثار ورهرام از این جهت، تاریخ را به زمان حال و به جغرافیای ایران پیوند می‌زند. از روی آثاری که او در توصیف عروسی مقدس پیر شالیار و قربانی شتر در کاشان و مراسم قالیشویان مشهد اردهال ساخته است، نکته‌هایی از تاریخ ایران روشن می‌شود. به نظر بنده در این هر سه آیین، که امروزه مقدس است و مظاهر دینی و فرهنگی اسلامی در آن پدیدار است، نشانه‌هایی از قدمتی چند هزار ساله دیده می‌شود؛ چون قبلا مقدس بوده است، باز مبنایی برای پیدایش و تداوم آیین‌های مقدس شده است. این مجموعه فرضیه‌ای خاص را پدید می‌آورد. در این فرضیه، جشن‌های زمستانی ایران و آداب خاص آن توجیه می‌شود و ارتباط آن با مردمی که در این نواحی گوناگون در ارتباط با یکدیگر و در عین حال با فاصله‌ی جغرافیایی و دور از یکدیگر می‌زیسته‌اند، نمایان می‌گردد. جشن سده در زمان عروسی مقدس پیر شالیار، و مهرگان مصادف است با آداب قالیشویان در مشهد اردهال. با توجه به این‌که نوروز در تخت جمشید برگزار می‌شده است، سه جشن دیرینه سال نوروز و سده و مهرگان را در این سه می‌توان بازیافت. این هر سه جشن مقدم بر ورود اقوام آریایی، در آغاز هزاره‌ی یکم پیش از میلاد مسیـح به این سرزمین است. برگـزارکنندگان این جشن‌ها در جـوامعی می‌زیستند که نواحی مختلف آن با یکدیگر ارتباطی پیکرمانی (Organic) داشته‌اند و در نتیجه، بین آنها در عین کثرت و پراکندگی، وحدتی در عمل وجود داشت که حیات اجتماعی و جمعی کشوری را اداره می‌کرد با نوعی تمرکز و وحدت مرکزی. هخامنشیان برمبنای این ساختار اجتماعی قدیمی و بومی، شاهنشاهی بزرگ خود را تشکیل دادند. اندیشه‌ی طوایفی متعدد که همه آریایی خوانده می‌شدند و متعلق به هخامنشیان بود، با این زمینه‌ی اجتماعی ترکیب شد و حکومت متمرکزی را پدید آورد که در آن، اقوامی پراکنده و از نژادهای مختلفی در کنار یکدیگر می‌زیستند. هخامنشیان جهان بینی جدیدِ اخلاقی، به آن شکلی که در آموزه‌های زرتشت پیامبر هنوز برجای است، و نیز تدابیر هوشمندانه‌ی کشورداری را بر این مجموعه‌های التقاطی افزوده‌اند. تدبیر مهمی که آنان اتخاذ کردند و به عمل در آوردند، تجدید نظرهای دائمی و تازه گردانیدن باورها و عقاید آداب و رسوم در گذر زمان است. این شیوه‌ای است که در پرتو آن بسیاری از سنت‌های دیرینه هنوز تازه و زنده و امروزی به نظر می‌رسد. به همین جهت است که دستاوردهای هنری / علمی آقای ورهرام را، در گردآوری دقیق و زیبای فرهنگ مردم، هم بسیار تازه می‌یابیم و هم بازگوینده‌ی تاریخی دیرینه و پر تفصیل.»
سخنران بعدی این مراسم محمد تهامی نژاد بود با اشاره به کاربردهای زبان سینما در فیلم مردم نگاری ، آثار این مستند ساز را مورد بررسی قرار داد و در بخشی از سخنان خود گفت « ورهرام یکی از پیگیرترین سازندگان فیلم های مردم نگاری در ایران است . او در نوشته ها و سخنرانی هایش همواره از دکتر نادر افشار نادری به عنوان استاد « پیشکسوت » نام می برد . بلوط ساخته مرحوم افشار نادری پژوهشی است در توصیف زندگی ایلی با تأکید بر یک ماده حیاتی یعنی بلوط ـ و بیانگر تقسیم کار بین مردان و زنان و کوچ از پاییز تا بهار. » تهامی نژاد در بخشی دیگر از سخنان خود چنین ادامه داد « صامت بودن در فیلم های مردم نگاری و در عصر سینمای ناطق پدیده عجیبی نیست و ارتباطی به شأن و جایگاهشان ندارد. الأن هم چنین فیلم هایی به فراوانی ساخته می شود . » سپس این منتقد و تحلیل گر سینمایی به وجوه اختلاف بین فیلم های داستانی و مستند صامت اشاره نمود و افزود « ..در هر فیلم یکی از مهم ترین وجوه تحلیل شناخت شیوه ای است که فیلمساز فیلمش را سامان می بخشد . یعنی فیلم از نظر زیبایی شناختی چگونه پیش می رود و با مواد خام خود یعنی با فرهنگ به عنوان ماده خام تصویر ، چه کرده است ؟ حالا ببینیم این وجه در کارهای ورهرام چگونه رخ می نماید .در برخی فیلم های جدید تر ورهرام ـ با نوعی تعامل انسانی رو به دوربین روبروییم . در پیر شالیار ، فیلم با تصویر مردی که در یک فاصله نمایشی رو به دوربین صحبت می کند آغاز می شود . این حادثه تازه ای است که در فیلم های مستند مردم نگاری رخ داده .»تهامی نژاد با توصیف ورهرام به عنوان مستندسازی مردم نگار افزود « ورهرام غالباٌ از طریق مردم شناسان ، عکاسان و آشنایان محلی به موضوع دسترسی می یابد و تا کاملاٌ به کار مسلط نشود به فیلمبردای نمی پردازد. البته او درباره محیط زیست هم فیلم ساخته که آن فیلم ها نیز یک تمرکز توضیحی بر شهر یا جنگل ، فرهنگ شهرنشینی یا جنگل نشینی است .در پایان باید اذعان کنم که درک آثار ورهرام و کاربرد زبان سینمایی آنها یک پروژه پژوهشی است. کاری که پژوهشگرانی با قابلیت های نظری در دو عرصه سینمایی و مردم نگاری می طلبد ، کاری که به تنهایی نه از عهده مردم نگارها برمی آید و نه از عهده منتقدان. »در انتها ، ورهرام با تشکر از حاضرین در مراسم به پرسش های مطرح شده در ارتباط با فیلم « عروسی مقدس » پاسخ گفت.