تاریخ فرهنگی ایران مدرن
پروژه تاریخ فرهنگی به بررسی گسترده فرهنگ ایران در قرن بیستم اختصاص دارد و در آن، فرهنگ معاصر ایران، عمدتا از خلال یازده ورودی، مطالعه و ارائه خواهد شد. این یازده مدخل برای گردآوری داده‌ها و پژوهش بر آن‌ها پیش بینی شده اند و عبارتند از: شخصیت ها (کنشگران)، نهادها، آثار، فرآیندها، رویدادها، زمان، مکان، اشیاء، مفاهیم، اسناد و سایر.

تحلیل اسطوره‌ای رمان سووشون با نگاه به تأثیر کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در بازتاب اسطوره‌ها

نویسندگان : محمد علیجانی؛ حسینعلی قبادی؛ سعید بزرگ بیگدلی

چکیده:

اسطوره‌ها در طول تاریخ همواره از رخدادهای سیاسی – اجتماعی تأثیر می‌پذیرند و در برابر آنها واکنش نشان می‌دهند. در حوزه داستان‌نویسی معاصر یکی از اصلی‌ترین حوادثی که بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی،فرهنگی و ادبی تأثیر عمیقی گذاشت، واقعه کودتای ۲۸ مرداد است. این حادثه باعث اجتناب نویسندگان از بیان انتقادی صریح و پناه بردن به درون و بهره‌گیری از زبان مبهم، نمادین و اسطوره‌ای در انعکاس مسائل جامعه و جهت‌گیری اذهان توده‌ی مردم و روشنفکران گردید. داستان سووشون یکی از برجسته‌ترین داستان‌هایی است که با بهره‌گیری از اساطیر ملی و دینی انعکاس دهنده وضعیت اجتماعی و فکری مردم ایران در سالهای بعد از کودتای ۲۸ مرداد در گفتمان مخالف حکومت و بیگانه بوده است. نویسنده با بازآفرینی شخصیت‌ها، روایات و فضاهای اسطوره‌‌ای در تناسب با موقعیت خاص زمانی و تلفیق هنرمندانه روایا‌ت اسلامی و ایرانی شاهکاری کم‌نظیر در عرصه داستا‌ن‌نویسی فارسی پدید آورده است. مقاله حاضر با بهره‌گیری از روش توصیفی-تحلیلی و چارچوب نظری نقد اسطوره¬ای به تحلیل ادبیت اسطوره‌ای و چگونگی بازتاب اسطوره در این اثر ادبی متأثر از حادثه کودتای ۲۸ مرداد می¬پردازد.

کلیدواژه‌ها: سووشون؛ سیمین دانشور؛ کودتای ۲۸ مرداد؛ اسطوره؛ نقد اسطوره‌ای

فصلنامه علمی- پژوهشی ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی مقاله ۷، دوره ۱۰، شماره ۳۴، بهار ۱۳۹۳، صفحه ۱۹۳-۲۱۸

لینک مقالهhttp://jmmlq.azad.ac.ir/article_511577.html